POTENCJA (Karolina Jabłońska, Tomasz Kręcicki, Cyryl Polaczek)Pokrzepiająca moc kserówki kustoszka: Tomasz Pawłowski Jarmołajew
23.4–7.5.2021

Wystawa Pokrzepiająca moc kserówki jest poświęcona działalności wydawniczej, projektowaniu graficznemu oraz performatywnym strategiom wizerunkowym i komunikacyjnym krakowskiej grupy POTENCJA, którą tworzy troje malarzy: Karolina Jabłońska, Tomasz Kręcicki i Cyryl Polaczek. Formacja działająca od 2012 roku na przestrzeni kilku lat organizowała wystawy pop-up i wydarzenia w nie-galeryjnych przestrzeniach oraz realizowała autorskie projekty performatywnowystawiennicze. Nieodłączną częścią ich działalności były i są druki ulotne (wydawane własnym sumptem ziny, foldery i katalogi wystaw) oraz materiały reklamowe (fotomontaże, ulotki, plakaty). Wystawa skupia się na języku i stylu komunikacji, które artyści konsekwentnie rozwijają, wysuwając na pierwszy plan to, co zwykle funkcjonuje jedynie jako materiały towarzyszące prezentacji sztuki. Entuzjastyczna retoryka i kontekst pół serio, w którym POTENCJA sytuuje swoje działania są przejawem afirmatywnego podejścia do sztuki i budowania środowiska artystycznego opartego na przyjaźni. W tym świetle dowartościowanie wspólnej zabawy, jako czynnika uwalniającego szczerą radość z tworzenia i współpracy, rozbija powagę i ciężar oficjalnego dyskursu, jednocześnie otwierając możliwość do snucia fantazji i mistyfikacji.

W ramach działań artyści przyjmują różne role i wcielenia, performując kolektywne byty, takie jak: grupa badaczy cywilizacji pozaziemskich („Interstelaż”, 2016), zespół filmowy („Seans”, 2017), redakcja czasopisma („Łałok”, od 2018), gwiazdy muzyczne („Soundcheck”, 2019), galerzyści (Galeria Potencja, od 2015), aspirujący artyści („Future Perfect”, 2017), wielcy malarze („Wielcy Malarze”, 2012) czy handlarze („Interes”, 2018). Tytułową „kserówkę” odczytywać można zarówno w kontekście działalności wydawniczej formacji, żartobliwego projektowania graficznego, jak i nieustannego grania z wizerunkiem i chałupniczego imitowania wizualnych kodów innych dziedzin kultury i dyscyplin. Taki wymiar ma również aranżacja ekspozycji, która przywołuje konwencje wystawiennicze peryferyjnych izb muzealnych i domów kultury. Każdy z czterech działów, na które została podzielona wystawa, prezentuje konkretny okres bądź strategię w twórczości artystów, zwracając szczególną uwagę na językotwórcze i wspólnototwórcze aspekty tej działalności.

GALERIA

Trzonem funkcjonowania POTENCJI, obok kolektywnych projektów realizowanych w różnych miejscach, jest działalność galeryjna. Kolektyw na przestrzeni lat prowadził kilka przestrzeni wystawienniczych. Pierwsza z nich miała swoją siedzibę w Telpodzie, dawnej fabryce kabli na krakowskim Zabłociu zaadaptowanej na pracownie artystyczne. Tam odbyły się wystawy „Nowa para oczu” Karoliny Jabłońskiej (2015), inicjująca działalność grupy pod nazwą POTENCJA oraz wspólne wystawy „Wydalone” i „Interstelaż” (2016). W listopadzie 2016 roku artyści przenieśli się do niewielkiej przestrzeni przy ulicy Józefińskiej 34a, której działalność zainaugurowana została pierwszą solową wystawą Martyny Czech pt. „Pewne konflikty”. W POTENCJI na Józefińskiej do czerwca 2017 roku odbyło się siedem indywidualnych i grupowych wystaw. Ostatnią przestrzenią wystawienniczą prowadzoną przez POTENCJĘ jest lokal przy ul. Rakowickiej 11A/3 w Krakowie. Na wystawie prezentowane są wybrane plakaty z wystaw z ostatnich czterech lat.

Zanim powstała nazwa grupy, artyści organizowali wystawy pop-up i wydarzenia, na których prezentowali własną twórczość wraz z pracami zaprzyjaźnionych osób. Pierwszą z wystaw zrealizowanych w 2012 roku przez Jabłońską, Kręcickiego i Polaczka była „Wiosna” w barze Wiarus, tanim bufecie znajdującym się nieopodal wydziału malarstwa krakowskiej ASP. Jesienią po zamknięciu baru artystom udało się przejąć przestrzeń i przekształcić ją w galerię Bar Wiarus, gdzie odbyły się wystawy pop-up „Drugie danie” i „Odgrzewana zupa”. Już wówczas wystawom towarzyszyły przygotowane własnym sumptem katalogi i foldery. W jednej z gablot prezentowane są rzadkie, niskonakładowe druki i plakaty z pierwszych wystaw oraz bogaty zbiór innych materiałów reklamowych, ulotek i katalogów.

BIZNES

Po kilku latach prowadzenia niezależnej galerii i realizowania niekomercyjnych projektów Jabłońska, Kręcicki i Polaczek zdecydowali się wkroczyć ze swoimi ideami na rynek sztuki. W 2017 roku w galerii przy ul. Józefińskiej 34a artyści zrealizowali wystawę „Future Perfect”, opowiadającą w ironiczny sposób o rynkowych aspiracjach, pogoni za sukcesem i statusie artystycznych gwiazd, które znów POTENCJA performowała. Spełnieniem marzeń o wielkim świecie był udział artystów w targach NADA Art Fair Miami w 2019 roku. Mimo, że artyści zostali zakwalifikowani na targi i udało im się pozyskać finansowe wsparcie sponsorów na sam wyjazd, transport większych dzieł sztuki za ocean okazał się sporym wyzwaniem logistycznym. Artyści zmieścili więc mniejsze formaty swoich obrazów w walizce, w niej przywieźli je na Florydę i zaprezentowali na pokrytym przaśną tapetą stoisku, żartując sobie tym samym ze swojego statusu i możliwości, a przy tym całkiem poważnie i szczerze – pomimo ograniczeń – realizując marzenia.

Innym wystąpieniem POTENCJI w kontekście rynku sztuki była wystawa-akcja „Interes”, będąca częścią programu Warsaw Gallery Weekend 2018. Artyści zorganizowali kilkudniowy bazar usytuowany w centrum Warszawy, na którym prawie czterdziestu młodych twórców i twórczyń z różnych miast prowadziło drobne sprzedaże, akcje, wymiany utrzymane raczej w duchu ekonomii dzielenia się niż zysku. W interesie POTENCJI leż był więc podbój rynku sztuki, ale wprowadzenie kontrabandy młodej twórczości na komercyjny festiwal. Wspólne działanie i wytwarzanie społeczności generuje inny rodzaj waluty, wywołując zamieszanie na giełdzie symbolicznego kapitału.

FILM i MUZYKA

Zespół Filmowy Potencja powstał w 2017 roku z okazji wystawy „Seans” w Galerii Szara (kuratorzy: Gaweł i Magdalena Kownaccy). Artyści zmienili wówczas katowicką galerię w tymczasowe kino. W jego repertuarze znalazły się krótkie filmy kręcone przez artystów i ich przyjaciół, eksplorujące stylistyki i konwencje kina gatunkowego. Kluczowymi elementami projektu były jednak plakaty i ulotki anonsujące filmy. Niektóre z filmów nigdy nie powstały i funkcjonują jedynie jako zmistyfikowane identyfikacje wizualne. Parodiując kampanie reklamowe produkcji filmowych i kina festiwalowego, artyści wykreowali obraz prężnie działającego studia. Analogiczna strategia mimikry została zastosowana do plakatów muzycznych, na których artyści podszywają się pod członków koncertujących zespołów. W tym przypadku artyści imitują wizualne imaginarium poszczególnych gatunków muzycznych oraz formułę tras koncertowych, a sami odgrywają role gwiazd.
Odwołania do metod produkcji, promocji i dystrybucji stosowanych w innych dziedzinach kultury, odnoszą się również do obszaru sztuk wizualnych, którego granice i konwencje POTENCJA przełamuje. Odbywa się to zarówno przez kolektywne autorstwo, produkcji filmowych, modelu, który przełożony na zindywidualizowaną twórczość artystyczną generuje nowe jakości i pozwala na eksperyment, jak i gościnnych występów, wystaw w instytucjach w innych miastach, wspólnych podróży na wystawy, które na wzór tych koncertowych można traktować jak trasy wystawiennicze.

ŁAŁOK

Konsekwencją wydawniczych zainteresowań POTENCJI, i zarazem programowym manifestem, jest drukowane od 2018 roku czasopismo „Łałok”. Czarno-biały kserowany zin sytuuje się gdzieś pomiędzy gazetką szkolną a wydawniczymi tradycjami anarchistycznych, dadaistycznych i neoawangardowych XX-wiecznych ugrupowań artystycznych. „Łałok” to platforma skupiająca społeczność młodych artystów i artystek, przyjaciół POTENCJI. Opiera się na materiałach wysłanych przez autorów i autorki, które mają pełną dowolność w ich formie i treści. W efekcie zin jest rozciągniętym na kilkadziesiąt stron kącikiem rozmaitości zawierającym wachlarz postaw i historii: od relacji z podróży, przez reklamy i informacje o wystawach, po osobiste wiersze, wyznania i anegdoty. Do tej pory ukazały się cztery numery zina, ostatni z nich w lutym 2020 roku. W ramach wystawy zostanie wydany nowy numer „Łałoka”, a w nim prace, teksty, wiersze i rozmowy nadesłane przez niemal 50 artystek/ów z całej Polski oraz Czech, Niemiec i Irlandii. Nie jest wciąż pewne, czy w najbliższych tygodniach galeria zostanie udostępniona publiczności. Wszystkie zainteresowane osoby mogą natomiast zamówić najnowsze wydanie „Łałoka”, by w domowym zaciszu chłonąć radość z pokrzepiającej mocy kserówki.

Formularz zamówienia: https://cutt.ly/1vm12SH

POTENCJA – kolektyw artystyczny współtworzony od 2016 roku przez malarkę i malarzy z Krakowa: Karolinę Jabłońską (ur. 1991 r.), Tomasza Kręcickiego (ur. 1990 r.) i Cyryla Polaczka (ur. 1989 r.). W ramach kolektywnej działalności organizują wystawy w Galerii Potencja, produkują filmy a wraz z nimi, plakaty, ulotki, rekwizyty, kostiumy, scenografie a także muzykę. Od 2018 roku wydają magazyn „Łałok”, do którego współtworzenia zapraszają osoby z całej Polski. Jako grupa prezentowali wystawy i projekty między innymi: NADA Projects ArtFair, Miami; Gutstein Gallery, Savvannah; Rondo Sztuki, Katowice; Warsaw Gallery Weekend, Warszawa; LIA Spinnerei, Lipsk; Schwartz Contemporary, Berlin; Bar Wiarus, Kraków.